Ana Dilimiz - آنا دیلیمیز - Our Mother Language: February 2009

روند رو به رشد اعتزاضات مدني در خوي همچنان ادامه دارد

اویرنجی:
چهارشنبه ٣۰ بهمن ۱٣٨۷ - ۱٨ فوريه ۲۰۰۹
در حالی که رفته رفته به روز 21 فوریه مصادف با روز جهانی زبان مادری نزدیک و نزدیک تر می شویم، بسیاری از محلات شهرستان خوی دستخوش دیوارنویسی هایی شده است که در آن به خواسته های حرکت ملی آذربایجان، که از اهم آن رسمی شدن زبان مادری ملت آذربایجان می باشد تاکید فراوانی شده است . این دیوار نویسی ها در حالی صورت می گیرد که در یک ماه گذشته خبر توزیع هزاران اعلامیه وسی دی با مضامینی همچون جنایات ارامنه در قاراباغ – غرب آذربایجان و توطئه های تروریسم کرد –آذربایجان و دغدغه ای به نام زبان مادری از گوشه وکنار این شهر به گوش می رسد. چندی قبل نیز در تاسیس شعبه بانک پارسیان در این شهرِ تابلو بانک مذکور بارها مورد رنگ رنگ پاشی افراد ناشناس قرار گرفته بود که نهایتا آغاز به کار آن در میان تدابیر شدید امنیتی صورت گرفت.

در آستانه فرا رسیدن روزجهانی زبان مادری به همت تعدادی از فعالین جوان حرکت ملی صدها جزوه در رابطه با خواسته های حرکت ملی آذربایجان در میان جمع کثیری از اساتید و دانشجویان دانشگاه های پیام نور – غیر انتفاعی آزاد اسلامی واحد مرکزی و واحد سما وهمچنین دانشکده فنی مهندسی واحد پسران شهر خوی توزیع شد. در این جزوات نسبتا کم حجم به معرفی حرکت ملی آذربایجان خواسته ها وچالش های پیش روی آن نیز پرداخته شده است. و در آخر ضمن تبریک روز جهانی زبان مادری مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در رابطه با حقوق انسانی ملت های مختلف دنیا که در تاریخ 18 دسامبر 1992 به تصویب رسیده آورده شده است. گفتنی است این جزوه ها استقبال بی نظیری از دانشجویان و اساتید دانشگاه های شهر خوی را در بر داشته است.

Read More یازینین دالیسی Mətləbin Ardı...

روز جهاني زبان مادري و زبان تركي- افشين اميري ججين

اویرنجی:

توزگون(سه‌شنبه) ۲۹ بهمن ۱٣٨۷ - ۱۷ فوريه ۲۰۰۹

و تو چه مي داني كه ...
زبان اولين وسيله ارتباطي انسانهاست،كه وظيفه اصلي آن برقراري ارتباط كلامي است.اماوظيفه فرعي ديگري را نيز بردوش مي كشد كه بعضا مهمتر از وظيفه اول مي باشد و آن تشكيل يكي از پايه هاي هويت ملي اقوام بشري است.در هرزباني معمولا يك زبان مادر وجود دارد كه شاخه هايي به نام لهجه از آن انشعاب يافته است.يادگيري زبان مادري بر همه گويندگان آن زبان فرض مسلم مي باشد.چرا كه همانگونه كه ذكر شد بدون زبان مادري پايه هاي هويت و شخصيت فرهنگي افراد و به تبع آن جامعه به طور ناقص شكل مي گيرد.شايد به همين دليل سازمانهاي فرهنگي دنيا با ارائه كنوانسيون وبيانيه هاي مختلف خواستار حمايت واحياي زبان مادري اقوام مختلف در سراسر جهان هستند.سازمان يونسكو به عنوان مهمترين سازمان فرهنگي،با نامگذاري 21فوريه به عنوان " روز جهاني زبان مادري " و نامگذاري سال 2008 به عنوان " سال بين المللي زبانها " و ... نقش مهمي در اين ميان ايفا نموده است.

21 فوريه حاصل تلاش مردم كشوري پرجمعيت در حوالي شبه جزيره هند است.كشوري با بيش از 102ميليون نفر جمعيت كه اهل موسيقي شعر و اكثرا تعطيلات هستند.
روز 21فوريه، در ميدان اصلي شهري كوچك در 30 كيلومتري شمال داكا- كه زماني استراحتگاه يكي از راجوهاي هندي بوده است- احمد سليم شاعر محبوب نسل جوان ويكي از مبارزين استقلال بنگلادش از پاكستان درمراسم يادبود زبان مادري و در ميان فرياد "زنده باد زبان مادري" حاضرين؛در دفاع از زبان بنگا و استقلال آن از زبان اردومشغول ارائه خطابه اي آتشين است و همه حاضرين را مبهوت كلمات جادويي خويش نموده است.احمد سليم با شور خاصي صحبت مي كند.تا به شعر معروف خود مي رسد:
و تو كه زبان آب و آفتاب را نمي فهمي
وتو كه لالايي مردم بنگال را درك نمي كني
و تو كه نگاه نرم كودكان شيرخوار را نمي داني
چكونه ضربان قلب مادر بنگال را درك خواهي كرد؟
مادر بنگال،
مادر آب،
مادر هواي شرجي دلتا
زبانت را پاس مي داريم
زبانت را پاس مي داريم
مادر آلونك هاي كنار رودخانه
مادر كرجي هاي رود بنگال
مادر مردان و كودكان ماهي گير و كارگر
مادر مقدس بنگال... .
سليم مي خواند و مردم غرق دراشعار او بودند؛كه ناگهان صداي مهيب گلوله در ميان فرياد " جاسوس هندوستان... جاسوس بت پرستان ... وطن فروش و ... " همه را به خويش آورد.گلوله گلوي احمد سليم را شكافت تا نداي قلبي او براي هميشه خاموش شود.غافل از اينكه چندين سال بعد-21 فوريه 1999- به پيشنهاد دولت بنگلادش و به ياد احمد سليم و هزاران شهيد راه زبان مادري، سازمان يونسكو اين روز را" روز جهاني زبان مادري" بنامد تا زبان مادري براي هميشه در تقويم فرهنگي كشورها زنده بماند.احمد سليم شهيد شد شايد به ميليونها انسان مهجور از زبان مادري طريق كسب زبان مقدس مادري را بياموزدو بهانه اي باشد براي نوشتن سطوري مختصر پيرامون زبان مادري آذربايجاني ها يعني زبان تركي.
مختصري در مورد زبان تركي:
زبان تركي به عنوان سومين زبان قدرتمند دنيا ،زبان بيش از 250ميليون ترك ساكن آسيا و اروپا مي باشد.كه از ميان 28 لهجه اين زبان، 20 لهجه داراي كتابت و ادبيات كتبي مي باشد.خانواده هاي زبان تركي اشتراك نزديكي به هم نشان مي دهند.اين همانندي در عرصه آواشناسي ، مورفولوژي و ساختار نحوي آنهاست.
منشا زبان تركي آذربايجاني شاخه غربي از خانواده بزرگ زبان تركي ازشاخه زبانهاي آلتاييك و آن هم جز دسته زبانهاي اورال-آلتاييك مي باشد. تركي آذربايجاني ،استانبولي و تركمني جز شاخه غربي زبان تركي(اوغوز) و تركي قزاقي،قيرقيزي،اوزبكي و اويغوري جز شاخه شرقي زبان تركي مي باشند-بايد ذكر كرد كه در اين مورد تقسيمات ديگري هم ذكر گرديده است-. از ديگر زبانهاي آلتاييك مي توان به مغولي ،كره اي ،ژاپوني،مانچو وتونقوز اشاره كرد.زبانهاي فنلاندي و مجاري نيز جز شاخه زبانهاي اوراليك مي باشند.
زبانهاي زنده دنيا را علاوه بر منشا بر حسب ساختار نيز به 4 دسته عمده تقسيم نموده اند:
1-تك هجايي:مثل زبان چيني كه هر كلمه بيشتراز يك هجا نبوده و بر اساس موقعيت آن در جمله معاني متعددي مي دهد.
2-قالبي:مثل عربي كه كلمات آن در قالب (ابواب و اوزان)خاصي شكل مي گيرد.(در بعضي از تقسيم بندي ها اين مورد جز زبانهاي تحليلي دسته بندي گرديده است)
3-تحليلي:مثل فارسي و زبانهاي اروپايي كه در ساختن هر كلمه تازه،بن كلمه تماما زير و رو مي گردد.مثال: Go –went-gone كه شكل اصلي فعل درافعال گذشته قابل تشخيص نيست.
4-التصاقي:كه تركي از اين گروه است ودر ساختار آن كلمه هميشه داراي يك بن ثابت است و كلمات با افزودن پسوند به اين بن ثابت ساخته ميشود.مثال:بن فعلي" آل "و افعال " آلديم،آلميشام " و ... .
تركان دنيا در وسعتي از تركستان شرقي در همسايگي چين تا قلب لروپا-كشورهايي نظير آلمان،اتريش،اسپانيا،مجارستان،بلغارستان،روماني،فنلاند و... – زندگي مي كنند.قلمرو تركي آذربايجاني همانطور كه ياقوت حموي ذر معجم البلدان بيان داشته است شامل: " از مرز گيلان(طارم)شروع و تا بردع و دربند در آن سوي رود ارس و ارزنجان در تركيه امروز ادامه مي يابد". تركان اطراف ساوه،همدان،قزوين،اراك،اصفهان،تركان استان مركزي(شهريار- زرند – ساوه )،تركان سونقور در كرمانشاه،تركان خراسان،قشقايي هاي ايران و تركان عراق(اطراف موصل و كركوك) نيز با همين لهجه صحبت مي كنند.
خصوصيات زبان تركي در ميان لهجه هاي مختلف آن يكسان و شامل موارد ذيل مي باشد:
1-در بين صداهاي كلمات هم آهنگي اصوات وجود دارد(ذيلا توضيح داده خواهد شد).
2-جنس و حرف تعريف موجود نيست.
3-صرف به وسيله اضافه كردن پسوند صورت مي گيرد: آل +ديم،آل+دين و... .
4-در صرف اسامي پسوند ملكي به كار مي رود : آل + ديغيم.
5-اشكال افعال غني و متنوع است.
6-حرف جر بعد از كلمه مي آيد:ائودن به معناي از خانه.
7-صفت قبل از اسم مي آيد:قاراداغ
8-بعد از اعداد علامت جمع به كار نمي رود.
9-مقايسه با مفعول منه صورت مي پذيرد: مندن آلچاق
10-براي فعل معين به جاي داشتن از بودن(ايمك)استفاده مي شود.
11-پسوند سوالي موجود است: گلدين مي؟ يا گوردون مو؟ و ...
12-به جاي حرف ربط از اشكال فعل استفاده مي شود:" گوردوگوم داغ " به معناي كوهي كه ديدم كه به غلط بعضي " او داغ كي گوردوم" مي گويند.
13-علاوه بر موارد فوق مي توان از موارد ذيل نيز به عنوان نكاتي كه باعث تمايز و زيبايي زبان تركي از ساير زبانها مي شود نام برد:
1-هماهنگي اصوات كه باعث راحتي تلفظ و خوش آهنگي مي گردد.يعني صداهاي كلفت(O - U- A- I) و صداهاي نازك (Ü-Ö-İ-Ə-E) نمي توانند در ريشه يك كلمه با هم مخلوط شوند.مثال: Görmək ,Qalmaq.تركها هنگام صحبت كردن به فارسي به طور غريزي اين قانون را به كار مي برند.مثلا سميه را Sumaya و عباس را Abbas ذكر مي كنند.
2-كلمات تركي انعطاف زيادي براي اصطلاح سازي دارند.مثلا از كلمات باش(سر)،گوز(چشم)و ديل(زبان) بيش از دويست اصطلاح و تعبير وجود دارد: ديل آچماق – ديللنمه ك – ديلي توتولماق .باش وورماق،باش چكمه ك،باش ايمه ك و ... .
3-پسوندهاي تركي غني و متنوع است و امكان ساخت لغات نو را بالا مي برد. پسوندهايي مثل "چي،ليك،لي،سيز،جيل و ..." .
4- افعال تركي به جز فعل ناقص " ايمك" همگي باقاعده اند.
5-افعال متعدي تركي با اضافه كردن پسوند به فعل لازم به راحتي ساخته مي شوند: اويناماق=بازي كردن(لازم) ، اويناتماق=چيزي را بازي دادن(متعدي).افعال متعدي درجه دو و سه هم در تركي قابل ساخت است: وورماق(متعدي) به معناي زدن- ووردورماق(متعددي درجه دو)،به معني به وسيله كسي زدن – ووردوتدورماق(متعددي درجه سه) به معناي وسيله زدن كسي را فراهم آوردن.
6-زبان تركي حدود 24000 فعل دارد.
7-در زبان تركي كلماتي با اختلاف جزيي در معني وجود دارندكه در ساير زبانها كمتر نظير آن ديده مي شود.مثلا براي دعوا كردن كلماتي مثل : ساواشماق – دويوشمه ك – توتوشماق- توقوشماق – چيرپيشماق – ووروشماق و ... وجود دارد كه هر كدام نوع خاصي از درگيري را مطرح مي كند.
8-تركيب پسوندها و حالات افعال تركي به خلق كلماتي منجر مي شود كه بيان آنها در ساير زبانها با يك يا چند جمله امكان پذير است.مثل " سئويشديرمه ليييك" (1فعل تركي) به معني " آنها را بايد وادار كنيم كه همديگر را دوست داشته باشند" (2جمله فارسي).
9-نفوذ بسياري از لغات تركي در ساير زبانها.مثلا حضور كلمات يوغورت(ماست)، ديب(عمق)، ياشماق(روبند) و ... در زبان انگليسي. ويا كلماتي بين المللي مثل چاققال(شغال) كه در زبانهاي عربي ، انگليسي ،آلماني ، فرانسوي و فارسي به اشكال مختلف ديده مي شود.همچنين مي توان از راهيابي چند هزار لغت تركي به فارسي اشاره نمود كه جز كلمات مصطلح و روزمره زبان فارسي است.مثل: آقا ،خانم،اتو،سراغ،بشقاب و اكثر لوازم آشپزخانه،دوقلو،باتلاق،چوپان،چكش،چادر و... .
***
همانطور كه ابتدائا نيز گفته شد زبان سند هويت هر ملتي است.سندي كه اثبات ان تبلور ذات هر خلقي است.زبان هيچ ملتي در عرف بين المللي احتياج به اثبات ندارد.بزرگترين دليل وجود هر زباني حضور ملتي است كه به آن زبان صحبت مي كنند.درواقع موجوديت هر ملتي در اين كره خاكي نشانه حضور زباني اوست.زباني كه متكلم واقع مي شود و از طريق اصوات،هجاها و آثار مكتوب سند زنده اي به جاي مي گذارد كه جزيي از ميراث بشري است و باعث غناي تمدن بشري در گذر تاريخ مي گردد.خواه متكلمين زبان ميليوني باشد،يا كمتر.در واقع شرايط آموزش زباني با چند صد نفر متكلم هم بايد فراهم باشد.چرا كه حفاظت از فرهنگ هر قومي در درجه اول بستگي به حفاظت و گسترش زبان آن قوم داردو وظيفه همه دولت ها و انسانهاي فكور است كه از موجوديت،حق حيات و فضاي تنفسي زبان هر قوم وقبيله اي با هر كميت متكلمين در ابعاد گوناگون مدافعه نمايند.
در شرايط حاضر با توجه به جمعيت بيش از 40ميليوني تركان ساكن ايران، آموزش زبان تركي به عنوان زبان مادري ايشان در مدارس و دانشگاهها حق مسلم تركان ايران مي باشد.چه اين مورد در اصول مختلف قانون اساسي پيش بيني و لزوم اجراي آن احساس مي گردد.اما متاسفانه در سالهاي اخير در جامعه چند زباني ايران زبان تركي آذربايجاني هنوز جايگاه خود را نيافته است.با توجه به آغاز روند بيداري اجتماعي و موج عظيم رنسانس فرهنگي ،اميد است كه زبان تركي آذربايجاني نيز در مقام مناسب خويش قرار گيرد.زباني كه طي قرون و اعصار از گذرگاههاي خطرناكي عبور كرده ،زباني كه بنا به نظر زبانشناسان به عنوان سومين زبان قانونمند وتوانمند دنيا شناخته شده و حتي يكي از توركولوژهاي معروف اروپايي زبان تركي را اعجاز غير بشري معرفي نموده است.هرچند اين زبان در ايران حالت رسمي ندارد وآن را به زبان مكتوب ديواني ارتقا نداده اند،اما توانمندي هاي ساختاري اين زبان سبب شده كه با وجود تسلط سياست هاي ترك ستيزي و ممنوعيت پخش و نشر آثار مكتوب به اين زبان-علي الخصوص دوران رژيم منحوس پهلوي- هنوز در زمره زبانهاي زنده ولي در حال خطر دنيا باقي مانده و تا سالها به حيات خود ادامه دهد.
اميداست كه با تلاشهاي سياستمداران آذربايجاني و نيز اجراي اصول قانون اساسي توسط دولت جمهوري اسلامي ايران،شاهد تدريس زبان تركي آذربايجاني در مدارس آذربايجان و ايجاد رشته زبان و ادبيات تركي آذربايجاني در دانشگاهها باشيم.كه اين مورد نه به عنوان خواسته اي بزرگ،بلكه به عنوان حق مسلم ميليونها ترك ساكن ايران مي باشد.
بو دالغا باشيميزدان سووشاجاغدير،
سووشماسادا؛
سووشدوراجاغيز.... .

يازان:افشين اميري ججين

وارلیغیمیزدیر دیلیمیز- هیدایت ذاکر

دوشنبه ۲٨ بهمن ۱٣٨۷ - ۱۶ فوريه ۲۰۰۹
(21 فئوریه« 3 اسفند » دونیا آنا دیلی گونو موناسیبتیله)

اولو تانری یئر اوزونده تام یاراتیق لارینا دیل وئرمیش و اونلارین اؤز دیل لرینی، وارلیق لاری اولاراق بیربیرلرینه تانیق یاراتمیشدیر، بو سؤز یئر کوره سینین اوستونده یاشایان بوتون جانلیلارا، اؤزل لیک له اولو یارانمیش اینسان لارا یاراشان دیر، کوتله لرین قوردوغو چئشیت لی مدنیت لر، گئچمیش ده اؤز یئرلی دیل لریندن آسلانمیش، گلیشمه یاشام لارینی گله جک نسیل لره تاپشیرمیش دیر.
رنسانس دئورینده اینسانلار وارلیق لارینی اؤز کیملیک لرینده ایضاح لاییب یئنی دوشونجه بئجرتمیش دیلر، بو اوزدن رنسانس، توپلوم آراسیندا کؤکسل اولاراق قاناجاق لاردا، داها دوشونجه لر ایسه باخیش لاردا تمل دهییشیم یاراتدی کی اونون آردیجا صنعتی دئوریم باشلانمیش دیر.
سونوج دا بو باخیش دهییشیم لری 19 و 20. جی یوز ایل لیک لرده اینسان لاری توپلوم چرچیوه سینده اؤز میللی حاقلاریندان مودافیعه ائتمه سینه ساری یؤنلتدی، بو چاغ لاردا اینسان دوشوندوکی یئر اوزونده کی یاراتیقلاردان، داها اوستون داها اولو و داها یوکسک ساییلیر، اینسان بو دوشونجه یه مالیک اولدوکی اؤزونو اسکی تعریف لردن آییریب، اویغون شکیل ده من لی یینه یانیت وئرسین.
رنسانسین قایناق سال ده ییشیمینده ن سونرا، اینسان چالیشدی تاریخ بویوندان یارانمیش سورغویا جاواب وئرسین:
من کیمم؟ کیمسه یم؟ نه اوچون دوغولوب یارانمیشام؟ وارلیغیم ندیر؟
بو سورولار هامیسی اینسانین کیملییینده ن آسیلی دیر، بونلارا یانیت اوچون فلسفه لر یارانیب و یئنی مدنیت « میللت» چرچیوه سینده، تاریخ توز توپراغینین آراسیندان باش قاوزاییب و اینسان لار توپلومو تاریخی سورغویا میللت لشمه پروسه سینده جاواب وئردیلر ( بئله لیک له « میللت» یارانیر.)
«من بو وارلیق دا ... وارام، یارانیرام، نفس چکیره م دوغولورام، یارادیرام.»
بیر وارلیغا باغلی لیق دویغوسو نه تکجه اینسان لاری بیربیرینده ن آیری سالمیر بلکی چئشیت لی ایمکان لار یارادیر کی میللت لر اؤز وارلیق لارینی اؤزگور و باغیمسیز بیلهره ک بیر بیرلرینه ائتگی بوراخیب، باغلانتی قوروب و داها بیربیرلرینی تانیسین لار.
20 . جی یوز ایل لیک ده بو وارلیق گئدیشده کی بیر تمل لی اویانیش، کوتله نین آراسیندا ساییلیردی، اینسان لار اؤزلرینه عایید اولان کؤکلو عنصره ال تاپدیلار و او تاپینیش « آنا دیل لری » اولدو.
آنا دیل آنلامی :
کؤک دیل، اؤلکه دیل، تاریخ دیل ساییلیردی، نه بیر اوشاغین اؤز آناسینین دیلی، اوندا آناسی دیلین ده ییشسه ....
بورادا « آنا دیل » سؤزو گلنده بیر توپلومون قایناق سال دیلیندن سؤز گلیر، اؤزل لیک له « آنا دیل » آنلامی «آنا یورد»
سیراسیندا یئر توتور، بو اوزده ن « آنا دیل » بیر میللتین کؤکونو، تاریخی و مدنیتینی بیلدیریر.
بعضی تدقیقاتچیلار « دیلی » یالنیز بیر سیرا سس لرده ن تعریف ائدیرلر، کی اینسانلار بیر بیرلری له باغلانتی قورماق اوچون ایشلدیرلر، آنلامی « دیل » سؤزونو او قدر آلچاق و اسکیک لهدیرلر، کی تعریف جانلی حایوان لارلا بیر چرچیوه ده یئرلشیر، بو اوزده ن اینسانلارین دانیشیق لاری سئرچه لر داها قارغالار و .... باشقالاری لا بیر اولور نییه کی اونلاردا هر شکیل ده بیر بیری له چئشیت لی سس لرله آنلاشیرلار و فیکیرلری نی انتقال وئریرلر، بو تعریف دیله گؤره دوز اولسا اوندا دونیادا مدنیت لر یارانمازدی .
بیلیم سل اولاراق بو حدده گلیشمه لر دونیا اؤلکه لرینده قورولمازدی و حتتا رنسانس یارانیشی اوز وئرمزدی .
سون سؤز بو کی اه یر او تعریف دوز اولسایدی اصلن شوونیسم، فاشیسم و باشقا استبدادی دوشونجه لر چاغداش دا تمل داشی قورولمازدی .
سونوج بو کی هر بیر میللتین یارانیشی، وارلیغی، کیملییی و میللی ادبیاتینین یارانماسی اؤز یئرلی و تاریخی آنا دیلینه باغلیدیر و او میللتین دیری و جانلی قالماسی و اؤز کیملییینده یاشاماسی، آنا دیلینی قوروماق و اونو گؤزلجه یایماسی دیر بو اوزده ن گرک لی دیر هر بیر ائلین میللی « آنا دیلی » اوخول لاردا ایلک ده ن سونونا ده ک ائییتیمی اولوب یازیلیب و اوخونسون، هر بیر اوشاق یا یئنی یئتمه لر، داها گنجلر و اؤیرنجی لر گرک لی دیر اؤز دیل لرینده دوشونوب و فیکیرلرینی گلیشدیرسینلر،
بو ایش هئچ بیر فیکیر و دوشونجه یه قارشی دئییر،
هئچ بیر اینانچ و اعتقادلارلا اوز اوزه گلمیر،
هئچ بیر اینسانی حاق آیاق لانمیر،
گئنیشلی باخارکن هئچ بیر امنیتی چتین لیک یاراتمیر.
سؤزون دوغروسو آنا دیلینین یازیب و اوخوماق « ایسته یی » تام بیر مدنی و یاسال ایستک دیر.

بیزیم وارلیغیمیز آنا دیلیمیزده دیر آنا دیلیمیزده
هیدایت ذاکر « آرازلی »
hedayatz_arazli@yahoo.com
تبریز - 17 فئوریه 2009 – 29 بهمن 1387

حضور فاخته زمانی در صدای آمریکا در رابطه با روز جهانی زبان مادری

اویرنجی:
اودگون(چهارشنبه) ٣۰ بهمن ۱٣٨۷ - ۱٨ فوريه ۲۰۰۹

این بار برنامه میزگردی با شما در بخش فارسی صدای آمریکا در برنامه ای به مناسبت روز جهانی زبان مادری از خانم فاخته زمانی مدیر انجمن دفاع از زندان سیاسی آذربایجانی در ایران دعوت نموده است تا به عنوان مهمان در این برنامه حضور یابد. دیگر مهمان برنامه نادر پیمانی از فعالین ملی گرای فارس است که خود زاده تبریز است.این برنامه روز جمعه دوم اسفند از ساعت ۲۱ الی ۲۲ شب به وقت تبریز ار بخش فارسی صدای آمریکا پخش خواهد شد و موضوع برنامه زبان مادری وحق تحصیل به زبان مادری است.

بينندگان برنامه بويژه ملت آذربایجان مى توانند در طول برنامه نظرات خود را از طریق ایمیل و یا در تماس تلفنی با این برنامه و در سوالاتشان مطرح نمایند.
http://www.oyrenci.com/News.aspx?newsId=5930
Read More یازینین دالیسی Mətləbin Ardı...

کمپین امضای آموزش به زبان مادری

تعلیم وتربیت به عنوان ساختار اساسی تمدن بشری و پایه و اساس تفکرات انسانی در طول تاریخ محسوب می شود. در این میان یکی از بنیانی ترین اصل که این نهاد عظیم ( آموزش و پرورش) بر آن تکیه می دهد تعلیم هر فرد به زبان مادری خویش هست و طبق تعاریف قوانین بین المللی حقوق بشر و شاخه علمی فرهنگی وآموزشی سازمان ملل( یونسکو) و اعلامیه جهانی حقوق زبانی، انسانی با سواد اطلاق می گردد که بتواند به زبان مادری « بومی » خود بخواند و بنویسدواینکه این حق را برای همه مردمان روی زمین واجب دانسته اند و همچنین آیه ۲۲ سوره روم ( از نشانه های او است آفرینش زمین و آسمان و اختلاف زبان ها و نژادهاست، اینها آیات خداوند را برای انسان روشن می سازد )
صریحا برگوناگونی و عدم تمایز زبانها بر یکدیگر تاکید کرده است. بدین ترتیب برای ممانعت از نفوذ فرهنگ های بیگانه و برای جلوگیری از تعارضات روانی و حذف فرهنگ بد هویتی در جامعه و مضافا بعنوان یک حق ابتدایی و طبیعی، ما تورک زبانان آذربایجان و سایر نقاط تورک نشین کشور، بعنوان امضا کنندگان این کمپین طبق تصریح اصل ۱۵ قانون اساسی، خواستار اجرای اصل « آموزش به زبان مادری » در مدارس کشور در مقاطع مختلف تحصیلی آموزش و پرورش هستیم

Eyitimlə öyrətim uygarlığın ən əsas nədəni, tarix boyu insanlığın təməl düşüncəsidir.Buarada isə “Eyitimlə Öyrətim” hər bir bireyin ən təməl gərəkçəsi olaraq, anadilində eyitim almaqdır. Uluslararası insan haqları yasaların açıqlamalarında o cümlədən UNESCO və dünya anadil eyitim haqqı bildirişində; Ancaq öz anadilində yazıb oxuya bilən, savadlı və eyitimli sayılır. Bu doğal haq isə bütün insanlığa gərəkliyini özənlə vurğulamaqdadır.
Bu önəmli qonu ilə bağlı yenədə Quran`da rum surəsinin 22. ayətdə:”Onun (Tanrı`nın) yaratdıqlarından yerlə gög habelə çeşitli dil ilə soylardır, insanlığı aydınladan ulu Tanrının ayətlərindəndir”. Bütün bu insani haqlara söykənərək, habelə olumsuz yabancıların ruhsal basqıları və aşağılıq kompleksliklə özünü danma və olumsuz duyğuların aradan qaldırılmasına görə, biz Azərbaycanlı Türklər ilə ölkənin bütün Türk yerləşim yerlerində yaşayan Türklərin, İran anayasasının kəskən şəkildə 15. maddəsində vurğuladığı kimi, bu kampanyanın imzalayanları olaraq istəyimiz; Anadildə öyrətimin bütün ölkə səviyəsindəki tüm oxullarda Eytimlə Öyrətimin başlanmasıdır

http://www.anadili.org/

Read More یازینین دالیسی Mətləbin Ardı...